Emzirirken ilaç alabilmenin kuralları

Sıkıntı şu ki, çok uzunca bir süre boyunca bilimsel çalışmalarda kadınlar es geçilmiş, ve gebe kadınlara “kuluçka makinesi”, emziren kadınlara “süt otomatı” gözüyle bakıldığı için bizlerin hastalanmamız durumunda ya ilaç kullanmamamız, kullanırsak da neredeyse bile etki etmeyecek dozlarda kullanmamız önerilmiş, ve belli başlı mutlaka kullanılması gereken ilaçlar (mesela sara hastalığı ilaçları) dışında konu hakkında çok da fazla bir bilgi yok.

Her ilaç anne sütüne aynı oranda geçmez, ve hekimler olarak kendi alanımızda hangi ilaçların emzirirken daha güvenli olduğunu genelde biliriz. Bilmediklerimiz için ise ilaç prospektüslerine bakarsak sıklıkla ilacı vermememiz gerektiğini söyler, biz de anneye “emzirmeyi kesmen lazım” deriz.

Aslında ilaç prospektüsleri ilaç şirketlerinin kendi arkalarını sağlama almak için yazdıkları şeyler. Orada milyonda bir görülen yan etkileri dahil yazmak zorundalar ki bir şey olursa başları ağrımasın, bu nedenle belki de güvenle kullanılabilecek, bebeğe çok az geçecek ilaçları bile verirken biz annelere boşu boşuna “emzirmeyi kesmen lazım” denecek, biz stres olacağız, bebeği sütünden edeceğiz.

(Hem hekim hem de anne olunca özneyi seçmekte, yüklemi çekmekte zorlandığımı itiraf etmeliyim!)

Peki biz anneler olarak hangi bilgiye inanacağız, ne yapacağız?

1. Bizim kullandığımız ilaç bu kadar küçük bebeklere verilebilen ve onlarda yan etkileri, güvenlik profili bilinen bir ilaçsa daha güvenle kullanabiliriz. Gerekirse bunun için çocuğumuzun doktoruna danışalım.
   
2. Hangi ilacı alırsak alalım, tercihen bebeği emzirdikten SONRA alalım ki bebeği ilacın sütümüzde en yüksek miktarda olduğu dönemde emzirmemiş olalım.
   
3. Süte daha az geçtiği/hiç geçmediği bilinen ilaçları tercih edelim
   
4. Bir ilaç barsaklardan emilmediği için hiç bir şekilde ağızdan alınan forma sahip değilse, süte geçse bile bebeğin de barsaklarından emilmeyecektir, daha güvenle kullanılabilir.
   
5. Konu hakkında emzirmede güvenli ilaç kullanımına dair veritabanları var, bu veritabanlarına bakalım.
   
   Kendi adıma konuşayım, kendim emzirmeye başlayana kadar bu veritabanlarından bir hekim olarak hiç haberim olmamıştı. Şimdi ise gerektiğinde bu veritabanlarından bakıyorum. Bu veritabanlarının güvendiklerimin ufak bir listesini vereyim:
   
   Amerikalıların veritabanı LactMed https://toxnet.nlm.nih.gov/pda/lactmed.htm
   
   İsveçlilerin veritabanı JanusMed Amning
   https://www.janusinfo.se/beslutsstod/janusmedamning.4.72866553160e98a7ddf1cef.html

Buralarda verilen kanıt düzeylerini de güzel değerlendirmek gerekiyor, ki bunu en iyi kendi hekiminiz yapabilir.

Geçmiş olsun!